Blog: de ziel terug in de zorg

De ziel van de organisatie zit meestal in de oorsprong. Kunnen we deze ziel terugbrengen in de zorg? Onze adviseur Jeroen Schouten blogt vanuit zijn eigen ervaring.

Afgelopen zomer plaatste ik een klein persoonlijk berichtje op LinkedIn. De reacties waren verrassend warm. Dit heeft mij aan het denken gezet. Ik geef hier een deel uit het bericht weer:

En dan is de zomer een mooie tijd voor bezinning en terugblikken. Je komt tot de ontdekking dat je al 40 jaar rondloopt in ons boeiende zorglandschap.

Als jongetje van 7 mocht ik al veel beleven. Met mijn vader mee naar het verpleeghuis, waar hij de scepter zwaaide, ongehinderd door WNT en ingewikkelde financieringsconstructies. Ramen zemen, rolstoelbandenplakken, koffers dragen als bewoners onbezorgd op bootreis gingen.

Nico Haak en Vader Abraham. Nu ziet die wereld er heel anders uit, veel complexer gemaakt, dan in mijn ogen noodzakelijk is. Ik ben dan ook gelukkig dat ik die veertig jaar ervaring en beleving meeneem in mijn dagelijkse werk. Het helpt om over keuzes te adviseren, als het gaat om, waarom doen we het ook al weer.

Ik denk dan aan mijn vader, die op de fancy fair lootjes verkocht (welke bestuurder doet dat nog) en na afloop een borrel drinkt met bewoners en medewerkers. Samen zorgen, samen lief en leed delen. Best wel mooi om dat meegemaakt te hebben.

Waar gaat het hier om? In het moment van bezinning merkte ik dat mijn gevoel werd aangesproken op een verlangen naar menswaardige, liefdadige en hartverwarmende zorg. Waarbij mensen vanuit een mooie overtuiging aan het werk waren in en voor de zorg.

Het echte verlangen

In de afgelopen jaren ben ik bij veel zorgorganisaties over de vloer geweest. In de gesprekken die ik voer over de toekomst, de strategie en de missie die daar bij zou passen, heb ik het vaak over wat nu het echte verlangen is van de organisatie. ‘Business by desire’ (1) heb ik het al een aantal keren genoemd, nadat ik met dit begrip kennismaakte tijdens een leiderschapstraject.

Hierbij is de overtuiging dat het terugbrengen van de ziel in de organisatie bij medewerkers en andere betrokkenen bewustwording creëert. Bewustwording betreffende de vraag waar de zorginstelling nu voor staat, van oorsprong, in het heden en in de toekomst.

Het effect is dat minder vanuit angst, regeldrift of bureaucratie wordt gewerkt. Het stimuleert om binnen een organisatie te werken vanuit energie, kracht en een gezamenlijk verlangen. Dit gaat verder dan een goede missie, visie en kernwaarden formuleren. Het gaat hier om de concrete belofte die een organisatie met al haar medewerkers waar wil maken. Het gaat hier om het aanwakkeren van de vele waakvlammetjes die aanwezig zijn bij medewerkers, maar die om tal van redenen niet of onvoldoende worden opgestookt.

De bron van het verlangen, van de ziel van de organisatie zit meestal in de oorsprong, de roots. Het is daarom van belang om goed voor ogen te houden wat de geschiedenis van een zorginstelling inhoudt.

De geschiedenis bepaalt vaak voor een belangrijk deel het imago of de beleving die de omgeving heeft bij een zorginstelling. Zo speelt de oorspronkelijke signatuur van zorginstellingen soms nog mee bij de keuze van cliënten en medewerkers. De oorsprong bepaalt in mijn ogen vaak of iemand warm loopt voor een zorginstelling of voor een vakgebied.

Van waakvlammetje naar laaiend vuur

Voor mijzelf was de bezinning en de reflectie op het verleden en het heden waardevol. Het deed mij beseffen waar mijn waakvlammetje brandt en wat nodig is om hier een laaiend vuur van te maken. Ik begreep beter waarom ik zo graag bijdraag aan de verbetering van de zorg, eerst als manager en nu als adviseur.

Hoe zit dat bij u? Hoe gaat u om met al die waakvlammen in de organisatie? Lukt het om energie vrij te spelen en die samen om te zetten in een warm en waardevol verlangen in de toekomst?

(1)Tijdens de Avicenna Leergang ‘Netwerkleiderschap en Organisatiegroei’ heeft de introductie van Jempi Moens over Business by desire mij geïnspireerd om hier in de praktijk mee aan de slag te gaan.

Jeroen Schouten
Senior Adviseur en mede-eigenaar van Rijnconsult

Lees de hele blog op Boardroom Zorg>>