Eersteklas leiderschap in de Jeugdketen

Menig  ambtenaar en wethouder heeft  kennis nodig om de kinderen en jeugdigen in de gemeente zo veilig en zo gezond mogelijk op te laten opgroeien. Maar kennis is tegenwoordig niet meer het probleem. Er zijn massa’s onderzoeken, overzichtelijke websites, brieven van de overheid en nieuwsartikelen. Het gaat om iets anders, om leiderschap, eerste klas leiderschap zelfs.

Vanuit de landelijke blik is het makkelijk om te vertellen wat er anders moet en hoe en met wie er samengewerkt moet worden voor het beste resultaat. De uitvoering in de praktijk is echter behoorlijk weerbarstig. Het is een ingewikkeld samenspel met bestuurlijke èn ambtelijke focus op gemeenteniveau, maar betreft ook het samenspel met de omliggende gemeenten of het samenspel met de aanbieders binnen en buiten de gemeente en andere belangrijke maatschappelijke partners, zoals het onderwijs. Het is tegelijkertijd schaken op meerdere borden. Als bestuurder ben je afhankelijk van je ambtenaar, als ambtenaar van het prioriteitenlijstje van je bestuurder.

Maar toch, in deze ingewikkelde werkelijkheid is het een nobel streven en een teken van beschaving als zoveel mogelijk kinderen en jongeren kansen krijgen die ze in hun eerste 18 jaar mogen verdienen. Als ex-beleidsadviseur van één van de grootste gemeenten en als ex-adviseur van een landelijke koepelorganisatie, heb ik gezien dat de grondhouding van de bestuurders of van de ambtenaren niet het probleem is. Iedereen wil wel. Maar door alle hectiek en ad hoc klussen lijkt het wel of we op elkaar wachten. Het duurt zo lang!

Hoe kom je uit deze spiraal van langdurende processen en ellenlange vergaderingen over bijvoorbeeld de governance in de jeugdzorgregio of over de inkoopvoorwaarden in het inkooptraject. Dat is toch je hoofd boven het maaiveld uitsteken. Overzicht hebben, kiezen en vasthouden. Het is intelligent eerste-klas-leiderschap tonen op meerdere niveaus. Dat betekent vertrouwen en verbinding dwars door de organisatie heen tussen bestuurder, gemeentesecretaris, manager en beleidsambtenaar. Als je interne huishouding goed op orde is, ben je sterk genoeg om je externe netwerk te beïnvloeden door bijvoorbeeld (kortdurend) de regie te nemen. En nee, niet regie om het te organiseren zoals jij wil, maar omdat je weet ‘samen staan we sterker’. Met de principes wederkerigheid en afhankelijkheid als uitgangspunt. En zo ontdek je stap-voor-stap dat de benodigde ketensamenwerking niet vastgeroest is, maar dat deze vloeibaar en kneedbaar is. Met de behoefte van de professional en de jeugdige als basis. Waarin heldere lijnen zijn èn ruimte is voor maatwerk. Dit is geen utopie, het is mogelijk. Er zijn regio’s in het land waar ze een regiovisie hebben vastgesteld die is uitgewerkt door de gemeenten in nauwe samenwerking met aanbieders, cliënten en professionals.

Ik zou zeggen, wacht niet op de maatregelen van de Hervormingsagenda Jeugd. Ga alvast aan de slag en zorg dat je sterk genoeg bent om de landelijke overheid te laten luisteren naar wat jij nodig hebt, niet andersom!

Nieuwsgierig geworden over hoe je eersteklas leiderschap in de regionale en lokale jeugdketen kan tonen en organiseren? Of ben je niet tevreden over de vele afstemmingslijnen in de eigen organisatie en ben je benieuwd hoe je dat simpeler kan regelen? Neem contact op met onze adviseur Venhar Sariaslan.