Team Binnenlands Bestuur naar Hamburg

Moin! In Hamburg lijken ze een goed werkende formule te hebben voor maatschappelijke vraagstukken. Of het nu gaat over gebiedsontwikkeling, het aantrekken van nieuwe bedrijvigheid of de huisvesting van vluchtelingen; Hamburg doet het.

Met mijn team Binnenlands Bestuur van Rijnconsult reisden we af naar Hamburg om te zien hoe ze het daar doen. We werden rondgeleid door de geslaagde gebiedsontwikkeling van Hafencity. Een beproefde formule van een kaderstellende en controlerende stichting die in het belang van de leefbaarheid van de stad (gratis) grond geeft aan initiatieven voor stadsontwikkeling. Deze stichting heeft in 2000 een masterplan voor stadsontwikkeling bedacht waarna ze van het stadsbestuur grond hebben gekregen ter realisatie van projecten. De uitdaging is om dit zonder belastingopbrengsten te doen en met oog voor creatie van publieke waarden. Stip op de horizon is dat de gebiedsontwikkeling uiteindelijk break-even speelt. Iets wat in de nabije toekomst nog ver weg is, maar een enorme motor blijkt voor stedelijke ontwikkeling – zowel voor de zichtbare gebouwen en architectuur, als voor de onzichtbare integratie van maatschappelijke vraagstukken zoals mobiliteit en veiligheid.    

Exemplarisch voor een Hanzestad zijn we via de Netherlands Business Support Office (onderdeel van de RVO) zeer hartelijk ontvangen bij Behörden Hamburg – een soort ministerie en gemeente in één. We zijn ingewijd in de enorme aantrekkingskracht die de havenstad Hamburg heeft op handel, kennis en kapitaal. Het belang van het stimuleren van netwerksamenwerking in clusters, maar ook de moeizaamheid en vrijblijvendheid die daaraan kleeft. Daarbij hebben we het ook gehad over het realiseren van voldoende woningen en de adequate aanpak van huisvesting voor vluchtelingen.

De succesformule van Hamburg begint bij het bestuurlijk perspectief. Hamburg als een van de 16 deelstaten van Duitsland kent een relatief klein gebied en veel bevoegdheden. Met korte lijnen kunnen ze snel slagen maken. Een typisch cultureel trekje is de wir schaffen das-mentaliteit. Met veel bevoegdheden en directe nabijheid van partijen steken ze blijkbaar eerder de handen uit de mouwen (iets voor in Nederland?). En natuurlijk deinst Hamburg mee op de sterke economische positie verworven met de haven. En hoewel de stad behoorlijk rijk is en oogt, stuurt Hamburg bij om geen onbetaalbare metropool te worden á la Londen of Hong Kong. Allemaal ingrediënten die bijdragen aan een daadkrachtig bestuur, een solide uitvoering en uiteindelijk een leefbare en bovenal mooie stad!

 

Hamburg

Auteur

Afbeelding
Berend Mutsaers
Berend Mutsaers