Projecten en roeien… meer overeenkomsten dan je denkt
Gemiddeld vier keer per week leef ik mij uit op het water in een roeiboot. Om precies te zijn, een coastal gestuurde dubbelvier. Deze discipline van het roeien op open-water wordt op ander plekken in Europa, maar ook bijvoorbeeld in Canada, de Verenigde Staten, China en Rusland veelvuldig beoefend, maar was in Nederland nog niet zo bekend. Maar inmiddels is het coastal roeien ook hier aan een opmars bezig. Steeds meer mensen ontdekken de charme van het roeien op open-water, met veel wind, hoge golven en wedstrijden waarin niet in een rechte lijn wordt geracet, maar een parcours wordt afgelegd van 4 of 6 kilometer en waarbij behoorlijk wat boeien moeten worden gerond. In mijn werk als adviseur zie ik geregeld overeenkomsten tussen projecten en roeien….
In de eerste plaats stellen we met het roeiteam aan het begin van het jaar een doel vast, iets dat we in projecten natuurlijk ook doen. Zo willen we bijvoorbeeld op plek 1 eindigen in het Nederlands Kampioenschap en in de top 5 eindigen van het Wereld Kampioenschap. Over het doel moeten we het met ons vijven (roeiers en stuur) volledig eens zijn, want vervolgens vraagt het van ieder van ons commitment om er elke training te zijn (dus een grote tijdsinvestering), de bereidheid om te willen leren (en dus heel veel aanwijzingen te ontvangen) én om je ten dienste van het team op te stellen. Tevens stellen we elkaar de vraag wat we nodig hebben om dit voor elkaar te krijgen. En dan heb ik het niet alleen over het materiaal (de boot), maar over de begeleiding door de coach en de samenwerking in het team. Hoe zit een ieder in elkaar, waar voel je je goed bij (of juist niet), waar leg je de lat, wat verwacht je van je teamgenoten en coach en wat kun je inbrengen in het team?
Nemen we bij de start van een project altijd genoeg tijd om bij deze vragen stil te staan, de antwoorden met elkaar af te wegen, de aanpak of teamsamenstelling erop in te richten en er later nog eens op terug te komen en eventueel bij te stellen? Niet altijd nee, doel- en resultaatgericht als we zijn, gaan we met het projectteam aan de slag: doel is helder, budget is geregeld, we verdelen taken, maken planningen en voor dat je het weet zijn we ‘van de kant’ en voert een ieder zijn opdracht uit. Dan is het hard werken geblazen; producten opleveren, deelproducten bij elkaar brengen, hier inspringen, daar kortsluiten, toch weer wat aanpassen, en met elkaar overleggen … Maar of hiermee de optimale uitkomst wordt gegenereerd, of er goed gebruik gemaakt wordt van ieders talent, of iedereen er genoeg voldoening aan beleeft en of ieder maximaal heeft kunnen leren? Daar is vast nog wel eens iets te halen.
Bij roeien is het heel duidelijk dat een team het beste presteert als het ‘bij elkaar zit’; als je exact dezelfde beweging uitvoert en op hetzelfde moment kracht zet. Door met elkaar te trainen en te voelen wat de anderen in de boot doen, ontstaat gelijkheid en daardoor synergie. De boot krijgt snelheid door op elkaar af te stemmen, niet door de inzet van lompe kracht of hard werken. In hoeverre besteden we in (project)teams voldoende tijd aan een goede afstemming op elkaar, aanvoelen wat de ander doet en nodig heeft en hiermee rekening houden om zo uiteindelijk met maximale uitkomst de finish te bereiken?
Nog een laatste overpeinzing; de plek in de boot. In de boot heeft ieder zijn plek, een plek die optimaal aansluit bij het talent van het teamlid en maximaal resultaat genereert voor het team. De slagvrouw bepaalt het tempo en geeft aan de stuurvrouw door wat er in de boot gebeurt. Zodat de stuurvrouw, die letterlijk de touwtjes in handen heeft, het team op de juiste wijze motiveert en instrueert en naar de finish stuurt. De dames in het midden van de boot zijn de motor van de boot, het ‘powerhouse’. De roeister op boeg heeft een belangrijke rol om de boot door de golven en om de boeien te sturen, ook al krijgt ze bakken met water over zich heen. En tenslotte buiten de boot de coach, die strategie en tactiek uitstippelt voor het team, technische aanwijzingen geeft, trainingsschema’s ontwikkelt en de juiste adviseurs bij het team betrekt. Een goede coach staat ten dienste van het team, maar is tegelijk de leider en onderdeel van de ploeg.
Zijn deze rollen herkenbaar in ons werk? Zeker wel; in elk team herkennen we de harde werkers, de zorgzame collega die aanvoelt wat het team nodig heeft, de voortrekker die tempo brengt in het project, de collega die een brede rug heeft om de ergste tegenslagen op te vangen, de ‘informele’ leider die anderen motiveert en inspireert en de coach die de lijnen voor het team uitzet.
Fantastisch als dit in één team aanwezig is, nog mooier is het als we de aanwezige talenten en rollen expliciet maken, op de juiste taken in het project inzetten en elkaar er om respecteren, waarderen en aanmoedigen. Hierin ligt een taak weggelegd voor zowel projectleider als individuele teamleden. Want alleen door er met zijn allen voor te gaan, is maximale uitkomst verzekerd.
Auteur
